برات
نوشتهاي است كه به موجب آن شخص به ديگري دستور دهد كه مبلغي را به رؤيت يا به وعده در وجه يا به حواله كرد او بپردازد.
قواعد مشترك بين برات و سفته:
-
سفته مثل برات مورد انتقال واقع ميشود و انتقال به وسيلهي ظهرنويسي به عمل ميآيد.
-
ظهرنويسها يا نويسنده (متعهد) در مقابل دارنده سفته مثل برات مسئوليت تضامني دارند.
-
در مورد ورشكستي،احكام راجع به برات در مورد سفته هم رعايت ميشود.
-
در قسمت مربوط به پرداخت آن چه كه منحصراً مربوط به برات نباشد در مورد سفته نيز لازم الرعايه است.
-
تأديه وجه سفته هم مانند وجه برات ممكن است به واسطهي شخص ثالث باشد؛ در اين صورت رعايت مواد مربوط به برات لازم است.
-
حقوق و وظايف دارنده سفته (جز آن چه كه مخصوص برات است) مانند برات ميباشد.
-
در مورد عدم تأديه وجه سفته هم مانند برات مبادرت به اعتراض ميشود.
-
قوانين خارجي كه در برات ذكر شده، در سفته هم لازمالرعايه است.
فرق بين سفته و برات:
-
در برات حداقل نام سه نفر ذكر ميشود كه عبارتند از: محيل، محال له و محال عليه؛ ولي در سفته قيد دو نفر (متعهد و متعهدله) كافي است. بنابراين تشريفاتي كه در برات براي به رويت رساندن به محال عليه و قبولي او مقرر است در سفته وجود ندارد.
-
در برات وجود محل اهميت خاص دارد و به موجب شرحي كه گذشت هرگاه گيرنده برات در موقع خود مطالبه يا اعتراض نمايد آثاري بر آن مترتب است ولي در سفته، چون متعهد و دهنده قبض يك نفر است، وجود محل اهميتي نخواهد داشت.
معاملات برواتي را قانون جزو معاملات تجاري ميداند ولو اين كه بين غير تاجر باشد؛ ولي سفته اگر بين غير تاجر بوده و براي عمل تجارتي نباشد، هر چند از حيث ضمانت و ظهرنويسي و وصول مانند برات است، ولي ذاتاً عمل تجارتي نيست